چند مساله است که با هم رابطه ارگانیک دارد،یکی همین انتخابات،دیگری پیمان امنیتی ومساله سوم هم گفتگوهای صلح است .عجالتا همین سه مساله را باهم بررسی می کنیم ومی خواهیم بدانیم که این موضوعات چه گونه با هم گره خورده ورابطه ارگانیک بین شان ایجاد شده است.انتخابات ظاهرا گزینه انکارناپذیروتحمیلی برای کسانی باید باشد که اصولا برنامه های ضد انتخاباتی را دنبال می کند.هستند کسانی که می گویند انتخابات بی انتخابات،امنیت نیست پس انتخابات بی معنا است.موافقت نامه امنیتی هم به این دلیل به انتخابات بسته شده که غرب قراراست ازحکومتی درافغانستان حمایت نماید که محصول انتخابات باشد.غرب دلایلی برای این کارباید داشته باشد.سه عنصراساسی غرب را وا می دارد که ازانتخابات افغانستان حمایت نماید یکی افکارعمومی مردم شان،دیگری میزان قربانیان که درافغانستان داده این همه قربانی برای ارزشهای باید باشد که برجسته ترین آن حکومت های منتخب وبرگزاری انتخابات درافغانستان است ونه ایجاد حکومتهای ارثی وفامیلی.

ومساله سوم، اراده زمامداران غرب است آنها به هیچ چیز اگر باور نداشته  باشند ولی به انتخابات شان سخت باورمند است.انتخابات ، طبیعی ترین رفتار سیاسی نخبگان غرب واحزاب سیاسی شان می باشد خانم مارکل همین امروزانتخابات برگزارکرد وبرای بارسوم برنده انتخابات گردید وی به دلیل کارکردها ومدیریت خوب شان،انتخابات را برد ورقیب خودرا سخت شکست داد.غرب درافغانستان ازحکومتی حمایت می کند که فرایند انتخابات سال2014 باشد به همین اساس است که بین انتخابات ونسبت آن با حمایتهای غرب رابطه ارگانیک ایجاد شده است.غرب ازحکومتی حمایت می کند که دراثرانتخابات روی کارآمده باشد.به همین دلیل است که مساله تمدید، واداره موقت که برخیها روی آن کارمی کنند را باید کنارگذاشت.

ازسوی دیگرانتخابات با مقوله دیگری نیزگره خورده وآن موافقت نامه امنیتی با آمریکا است مقامات آمریکایی بارها گفته اند که موافقت نامه امنیتی باید بین افغانستان وامریکا به امضا برسد این موافقتنامه به سود افغانستان می باشد.یعنی اینکه اگرافغانستان وآمریکا چنین موافقتنامه ای را امضا نکند درآن صورت تغییرات عمده درمناسبات آمریکا وافغانستان ایجاد خواهد شد پاسخ، در بادی امرهمین است که اری همکاری آمریکا با افغانستان درفقدان موافقت نامه امنیتی کاری دشواری است این مساله را نیزآنها اعلام کرده اند حال به هریک ازاین نسبت ها وارتباط ها بصور گذرا می پردازیم.

نسبت ها ی ارگاینک موضوعات، شناسایی وباید جدی گرفته شود

این مساله غیرمسولانه است که گفته شود ما نمی توانیم انتخابات را برگذارنماییم آقای ملاتره خیل بیست روزپیش ازاین مارش خیابانی علیه انتخابات راه انداخت ولی دیدیم که اقدامات ملا ازسوی همکارانش درپارلمان با شدید ترین الفاظ کوبیده شد. همکاران ملا تره خیل درپارلمان اقدامات وی را غیرقانونی ویک خواست ضد قانونی اعلام کرد وازوی خواست که دیگرچنین غلط های را مرتکب نشود. نمایند گان پارلمان می دانند که انتخابات با اصلی ترین موضوعات دیگرگره خورده است .افغانستان کشوری است که وابستگیهای زیادی با غرب وبه خارج پیدا کرده. جالب است دریک گفتگوی مشترک با آقای حافظی کارشناس واقتصاد دان بزرگ کشورکه داشتم وی می گفت: افغانستان حرفهای بی قاعده را می گوید ما درشرایطی وابستگی کامل قرارداریم.میزان صادرات به خارج زیریک میلیارد دالردرسال است درحالیکه واردات ازخارج به یازده میلیارد دالردرسال می رسد.

با این تصویراینکه، مردم تمام زندگی شان درهمه عرصه ها، ازخارج تامین می شود.یازده میلیارد دالرواردات افغانستان صادرات زیریک میلیارد،واقعا گیچ کننده است ولی واقعیت دارد آقای حافظی می گفت: ارتش واردوی افغانستان به تمام معنا به کمکهای آمریکا وغرب وابسته است.سیصد پنجاه دوهزارنیروی مسلحی که قراراست داشته باشیم همه ما یحتاج ونیازمندیهای شان ازسوی غرب وآمریکا تامین می شود با این وضع چه گونه رییس جمهورافغانستان می خواهد درمقابل آنها باستد وموافقت نامه امنیتی را، امضا نمی کند.

همه می گویند: که امضای موافقت نامه امنیتی پس ازامضای پیمان استراتژیک با آمریکا،یک مساله حیاتی برای افغانستان می باشد.بازهم آقای حافظی می گوید: که افغانستان نمی تواند بدیل مناسب برای غرب آمریکا وناتو پیدا نماید این درست است که افغانستان باید با گروه شانگهای، ایجاد مناسبات دوستانه داشته باشد اما اینکه گروه شانگهای بدیلی برای غرب شود، غیرممکن است.کارشناسان دیگر نیزوقتی که حرفها وموضع گیریهای رییس جمهوررا می شنود با تعجب می گویند: سخنان رییس جمهوربرای شان قابل درک نیست اینکه می گوید موافقت نامه امنیتی را با شرط وشروط امضا می کند وهیچ شتابی برای امضا آن ندارد هروقت خواسته های افغانستان که معلوم نیست چه هست،براورده شد،آن وقت سند امنیتی بین افغانستان وآمریکا امضا خواهد شد.

رییس جمهورگفته است که عجله اصلا وابدا نداریم اگرمن نتوانستم امضا کنم،موافقتنامه باشد برای حکومت بعدی.ایشان گفت: درافغانستان انتخابات برگزارمی شود حکومت نو، روی کارمی یاید خوب آن حکومت می تواند موافقت نامه امنیتی را امضا کند.مقامات ناتوهم تاکید دارند که این سند باید بین افغانستان وآمریکا امضا شود یک دپلمات غربی به من گفت: اگراین سند بین افغانستان وآمریکا امضا شود آن وقت دست ما هم بازمی شود که تکلیف خود را می دانیم که درافغانستان چه کنیم این سند به سود افغانستان است واگراین سند امضا نشود درآن صورت ما هم نمی توانیم به مردم وحکومت افغانستان کمک نماییم.مقامات آمریکا واقعا شتاب دارند وماه اکتبررا میعاد برای امضا موافقت نامه ونهایی شدن آن اعلام کرده است آقای دمپسی رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا درسفری که به افغانستان داشت،ماه اکتبرسالجاری را، میعاد تهیه وامضای موافقت نامه امنیتی اعلام کرد.

مذاکرات صلح هم به دومساله انتخابات وموافقتنامه امنیتی گره خورده است

دومساله انتخابات وموافقت نامه امنیتی، گره خورده به مساله کمک پس ازسال 2014 دارد. واقعا اگرما انتخابات درستی نداشته باشیم ونتایج آن مورد قبول همه واقع نشود شفافیت خدشه دارشود درآن صورت با بحران مشروعیت روبرو می شویم این بحران تاثیرات ناگواری روی کمکهای غرب پس ازسال 2014 می گذارد وبه همین ترتیب اگرموافقت نامه امنیتی را با آمریکا امضا نکنیم وبه آن پیله ها وحاشیه های سنگین ترازمتن را بسته نماییم درآن صورت بازهم دچارمشکل می شویم.شاید هرکسی ازاین هنجارها وناسازگاریهای سیاسی متضرر شود ولی شک نداشته باشیم که قربانیان اصلی آن مردم افغانستان می باشد زیرا که کشوری نستیم که روی پای خود استاده باشیم وضعیت زندگی واقتصاد را به نقل ازآقای حافظی گفتم.

درکناراین مساله،موضوع مذاکرات صلح هم یکی ازجدی ترین مسایلی است که داریم طالبان واقعا درد سربزرگی برای مردم افغانستان شده این مساله را چه گونه باید حل کرد گفتگوهای صلح درصورتی ثمربخش است وبجای می رسد که ما اولا حمایت های جامعه جهانی را با خود داشته باشیم وآنها ما ، را به دلایلی ناسازگاری مان تنها نگذارد.حکومت وپارلمان عراق بزرگترین اشتباه که کرد همین بود که روی موافقت نامه امنیتی به توافق نرسید وحال می بینیم که مقامات عراق التماس می کنند که آمریکا برگردد ولی آنها برنمی گردند واصلا دیگربرگشتی درکار نیست وهرگزبرنمی گردد.افغانستان چه برتری نسبت به عراق دارد که نیروهای آمریکا ازآن خارج نشوند گرچه رییس جمهورگفته است که آمریکاییها ازافغانستان بیرون شدنی نیست اگراین حرف درست باشد معلوم می شود که مسایلی درکاراست که اهمیت آن خیلی بالاترازعراق می باشد وما آن را نمی توانیم درک نماییم.

نتیجه:

ازمجموع گفتگوها به این نتیجه می رسیم که سه مولفه انتخابات ، موافقت نامه امنیتی وگفتگوهای صلح باهم ارتباط ارگانیک پیدا کرده بعنوان مثال ما اگرانتخابات شفا ف نداشته باشیم ونتیجه آن مورد قناعت نباشد دراین صورت با بحران مشروعیت روبرومی شویم واین مساله خود تاثیرات منفی روی همکاری جامعه جهانی می گذارد آنها این مساله را کتمان نکرده که با حکومت مشروع برخواسته ازیک انتخابات شفاف وقا بل قبول همکاری می کنند ویا اگرموافقت امنیتی را نداشته باشیم دراین صورت بازهم خر،ما پایش می لنگد درمقابله با تروریزم که رییس جمهورروی آن دراین اواخرتاکید دارد، بازهم ما نیازبه امضای موافقتنامه امنیتی داریم آمریکا وغرب این همه تاکید روی آن دارد لابد معیارهای آن برای غرب تعریف شده است بنابراین حمایت جامعه جهانی وکمک آنها رابطه ارگانیک با مساله صلح،انتخابات وموافقت امنیتی پیدا می کند همان گونه که اشاره کردیم ،ما درصورتی درمذاکرات صلح موفق هستیم که جامعه جهانی را با خود داشته باشیم.این مسایل واقعا عجیب وغریب باهم تنیده است واصلا جدا کردن یکی ازدیگری،تبدیل به محال شده است گواینکه خیمه زندگی سیاسی ما به هریک ازاین سه ستون بسته شده است.بنابراین شناسایی هریک ازاین سه مولفه ونسبتهای ارگانیکی که باهم دارد برای ما اهمیت زیادی پیدا کرده است.
محمد ناطقی
منبع: وبلاگ نرگس / یادداشت ها و نوشته های محمدناطقی